Innovatie
Innovatief
TiO focust op bestendige taalvaardigheid, ook ná het examen. Leerlingen schrijven in drie jaar circa 100 teksten met gebruikmaking van zeer gevarieerd schrijfgereedschap. TiO verbetert geen fouten, maar helpt de leerling die zelf te vinden en te verbeteren. Het woord 'bepaal(d-t)' is in TiO altijd een riskant woord, óók als het goed wordt geschreven.
Uniek is dat leerlingen feedforward krijgen tijdens het schrijven van hun tekst. Het programma intervenieert voortdurend in termen van 'Als jij je tekst meer structuur wilt geven, kun je gebruik maken van (...)'.
Werkwijze
Leren is een chaotisch proces van observeren, reflecteren, fouten maken, experimenteren, toepassen, abstraheren, en nog veel meer. Leren verloopt zelden lineair van stap A naar stap B naar C.
Leerlingen volgen een Jaarplan, waarin per week is vastgelegd waar in het programma de leerling minstens een taak moet uitvoeren. Het Jaarplan kan door de docent volledig worden gemodificeerd, zodat het past bij de leersituatie van de klas of zelfs van de individuele leerling.
Leerlingen werken autonoom in TiO. Op docent kan op een Overzichts-Monitor zien wat elke leerling presteert.
Vrij en gebonden
De leerling moet het Jaarplan volgen, maar heeft binnen elke taak veel vrijheid voor een persoonlijke inkleuring. Dat kan ook niet anders, omdat er zoveel Helpinstrumenten worden aangeboden, dat de leerling wel moet selecteren.
Het Jaarplan is streng. Een leerling mag maximaal twee weken vooruit werken en maximaal twee weken achterlopen. Hij mag vrijwillig méér taken uitvoeren, buiten de planning om. Als de leerling meer dan twee weken achterloopt, gaat het programma 'op slot' en moet de leerling eerst zijn achterstand wegwerken. Bij overmacht kan de docent de achterstand kwijtschelden.
En de docent?
De docent werkt altijd mee. Hij prikkelt, bewaakt, sanctioneert, actualiseert, bespreekt en evalueert. Hij schrijft zelf ook teksten en toon zijn activiteiten op het grote scherm in de klas. Sommige leerlingen vinden dat boeiend en leerzaam. De docent schuift regelmatig aan bij een werkende leerling voor het maken van een evaluatief praatje: 'Wat ben je aan het doen? Wat gaat steeds beter? Waar loop je tegenaan? Wat mooi dat je (...), Waar vond je dat? Zou je geen gebruik maken van (...)?
Schrijven is geen eiland
TiO-leerlingen zijn veelzijdig met taal bezig. Ze lezen hoogwaardige voorbeelden en instructieteksten; ze reflecteren op verschijnselen, ze ontdekken dat een tekst openen op een openingsrepertoire berust, ze bestuderen de regels van het gebruik van komma's, ze oefenen cognitieve begrippen als definiëren, abstraheren, relativeren, enz.
Procesgericht
Voor de meeste leerlingen is een tekst een product, dat begint met een titel en eerste zin en eindigt met een slotzin en een punt. In Tio leren ze dat een tekst een beeldhouwwerk is, waaraan langdurig gewerkt moet worden. In drie jaar schrijven leerlingen ongeveer 100 teksten. Zij krijgen zo vaak te maken met het structureren van een tekst, dat zij het onderliggende principe ontdekken. Wat op deze wijze geleerd wordt, ankert diep in de hersenen.
Basisprincipe van leren
Wie voortdurend intensief (productief en reflectief)in contact komt met een verschijnsel, ontkomt op den duur niet aan het doorgronden ervan. Dat geldt ook voor TiO. Leerlingen die intensief interageren met een rijke taalleeromgeving ontkomen niet aan taalontwikkeling.
Personalisering en Zelfdifferentiatie
Een programma kan onmogelijk inzage hebben in het brein van individuele leerlingen. Hoe is dan personalisering mogelijk? De oplossing is een zeer rijke leeromgeving waarin leerlingen zelf de elementen vinden die bij hun leersituatie passen. De ene leerling is verder, of anders geïnteresseerd dan de andere en kiest dus andere wegen en inhouden. Zo kan elke leerling zijn zone van de naasthogere ontwikkeling (Vygotsky) vinden. Hoofdzaak is dat leerlingen niet blijven hangen op hun huidige niveau.
Niveau-onafhankelijk
Een gebruiker van TiO moet minimaal beschikken over het leesniveau van een gemiddelde leerling van groep 8. Daarna maakt TiO geen onderscheid meer naar leeftijd of niveau. De leerling kiest zelf zijn leerroute en zijn inhoudelijke niveau, waarbij de docent enigszins kan sturen en begeleiden. TiO lijkt daarin op een dagblad dat gelezen wordt door verschillende mensen, ieder op zijn eigen niveau. TiO wordt gebruikt op de bs en in het vmbo, vo, mbo, hbo ( pabo en lerarenopleiding).
Unieke instrumenten
TiO bevat een veelvoud aan geavanceerde instrumenten. Het betreft inhoudelijk Helpknoppen, maar ook hulpmiddelen om de inspanningen en vorderingen van de leerlingen te observeren en evalueren:
- de Monitor
- de Progresmeter
- de Tekstweger
- het Certificaat van Kwaliteit
- de Tekstfilm
- de Drie Versies van een tekst in ontwikkeling
- de Peer Response met gereviseerde tekst
- de Gereedschapskist met gebruikte Helpknoppen
- de Routeplanner